Κάλαμις

(5ος αι. π.Χ.). Γλύπτης. Καταγόταν ίσως από τη Βοιωτία και είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες, κυρίως χαλκοπλάστης, της εποχής πριν από τον Φειδία. Η γλυπτική του καλύπτει το χρονικό διάστημα από το 470 έως περίπου το 440 π.Χ., σημειώνοντας έτσι τη μετάβαση από τον αυστηρό ρυθμό στην ώριμη κλασική τέχνη του δεύτερου μισού του 5ου αι. π.Χ. Κανένα πρωτότυπο έργο του δεν έχει σωθεί. Πληροφορίες για την τέχνη του υπάρχουν σε αρχαίες γραπτές πηγές και πιθανές απεικονίσεις γλυπτών του σε αρχαία νομίσματα ή σε έργα μικροτεχνίας, καθώς και σε αντίγραφα των ρωμαϊκών χρόνων. Ο Παυσανίας αναφέρει ως τα πιο φημισμένα έργα του τα άλογα και τους έφιππους εφήβους του αφιερώματος του Δεινομένη στην Ολυμπία (466-464 π.Χ.), για την κατασκευή του οποίου συνεργάστηκε με τον Αιγινήτη Ονάτα, τον Κριοφόρο Ερμή της Τανάγρας (περ. 450 π.Χ.), τον κολοσσιαίο χάλκινο Απόλλωνα της Απολλωνίας του Εύξεινου Πόντου (μέσα 5ου αι. π.Χ.) που μεταφέρθηκε τον 1o αι. π.Χ. στη Ρώμη και στήθηκε στο Καπιτώλιο, την Αφροδίτη των Προπυλαίων της Ακρόπολης της Αθήνας (περ. 445), τον Απόλλωνα Αλεξίκακο στον Κεραμεικό, τον Δία Άμμωνα, αφιέρωμα του Πινδάρου στη Θήβα (περ. 440), την Ερμιόνη, αφιέρωμα των Λακεδαιμονίων στους Δελφούς, το μαρμάρινο άγαλμα του Διόνυσου στην Τανάγρα, το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Ασκληπιού στην Κόρινθο, το χάλκινο άγαλμα της Αλκμήνης κ.ά. Το άγαλμα της Σωσάνδρας, που αναφέρει με θαυμασμό ο Λουκιανός, ήταν μάλλον έργο ενός νεότερου Κάλαμη, γλύπτη του 4ου αι. π.Χ. Παρά το γεγονός ότι ο Κ. παρέμεινε προσηλωμένος στις αρχές του αυστηρού ρυθμού, φαίνεται ότι στα έργα της ωριμότητάς του έδωσε αβρότητα και χάρη, στοιχεία που εκτιμούσαν ιδιαίτερα οι αρχαίοι.